Άλλο ένα σύμπτωμα της ΧΕΝΦΑ, όπως είναι και η ΠΣ. Συναισθηματικές διαταραχές είναι συνήθεις σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση. Πέρα από τις ιντερφερόνες ή τις κορτιζόνες, που μπορεί να την προκαλέσουν, και πέρα από τις δυσχέρειες της ασθένειας, που σίγουρα την προκαλούν, η κατάθλιψη έχει οργανική βάση στην κακή απομάκρυνση του αίματος από τον εγκέφαλο.
Δεδομένης της εκφυλιστικής πορείας της νόσου πολύ πριν γίνει το πρώτο επεισόδιο, η κατάθλιψη μπορεί να είναι σύμπτωμα ΠΣ, δηλαδή σύμπτωμα ΧΕΝΦΑ.
Ήμουν 20 όταν έπαθα κατάθλιψη. Δεν είχα ΠΣ τότε. Κράτησε εννέα μήνες και κάποια στιγμή έφυγε μόνη της. Στο ενδιάμεσο είδα ψυχοθεραπεύτρια κάποιες φορές χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Μιλούσα εγώ, άκουγε αυτή, μετά το σαρανταπεντάλεπτο έληγε και έφευγα. Έκτοτε επαναπροσδιόρισα αυτό που οι γιατροί της ειδικότητας θα θεωρούσαν παθολογικό. Κανονικοποίησα την κατάθλιψη στο μυαλό μου, όπως και πολλές αρνητικές σκέψεις. Δε λέω πως δεν υπάρχουν και αποκλίνουσες συμπεριφορές. Αλλά αυτή η αντιμετώπιση του πολιτισμού μόνο με "θετική σκέψη" είναι επίσης αποκλίνουσα από το φυσιολογικό. Είναι η απογείωση της θετικής σκέψης που έχει δαιμονοποιήσει σκέψεις λιγότερο θετικές, ή σκέψεις αρνητικές.
Δε λέω πως αν χρειάζεσαι βοήθεια δεν πρέπει να τη ζητήσεις. Αλλά κράτα μικρό καλάθι για το αν θα βοηθηθείς από τις επίσημες αρχές. Στη διαχείριση συναισθημάτων, ο δρόμος είναι προσωπικός και μακρόχρονος.
Η ελπίδα είναι η μάστιγα της ανθρωπότητας.